Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753
Barbanto(-dóu-mount-Baldo)
Anemone baldensis
Ranunculaceae
Àutri noum : Bóumiano, Boumània, Barbudo.
Nom en français : Anémone du mont Baldo.
Descripcioun :Aquesto barbanto, que porto lou noum d'uno mountagno d'Itàli, trachis dins li pelouso cauquiero d'àutis Aup. Es uno planto di proun pelouso, emé de flour soulitàri que se destrìon dis àutris anemouno bonodi si noumbróusi tepalo (8 à 20) blanco. Lou fru douno d'èr à-n-uno frago e à uno bello coulour vióuleto (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anemone
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Anemone baldensis L., 1767